Kripto para, dijital olarak şifrelenmiş elle tutulamayan sanal bir para birimidir. Bazılarına göre geleceğin parası olarak tanımlanıyor olsa da bugün devletlerinde kullanıyor olması aslında çağımızın para birimi olduğunu gösteriyor.
Kripto paralar artık herkes tarafından biliniyor hatta dev şirketlerin ve ülke başkanlarının kullandığını da söyleyebiliyoruz. Takas işlemlerinde kullanılmak amacıyla geliştirilmiş olan bu para sisteminde kriptoğrafi sistemi uygulanıyor. Yani bu paraların herhangi bir fiziksel karşılığı bulunmuyor.
Kripto paraları anlamaya çalışırken aslında çok uzak olmadığımızı da söyleyebiliriz. Yani banka kartları, kredi kartları da bir tür sanal paralardır. Her ne kadar elimizde geçmiyor olsa da kartların içerisinde para olduğu sürece harcamaya ve alım yapmaya devam edebiliyoruz. İşte kripto paralarda bu şekilde elimize geçmiyor olsa da içinde var olduğunu bildiğimiz paramızla alışveriş yapabiliyor ve takas işlemlerini gerçekleştirebiliyoruz.
Kripto paraların banka kartlarından ya da kredi kartlarından en büyük farkı bir otoritesinin ya da yöneteninin olmamasıdır. Merkezi bir yönetenin olmaması ise bu paraların daha çok güvenli olduğu anlamına gelir. İnsanlar her ne kadar kripto paralara güvenmediklerini söylüyor olsalar da aslında bu korkunun sistemde hiçbir yeri yoktur.
Kriptoloji Nedir?
Yukarıda sistemin kriptoloji ile yönetilmiş olduğunu belirtmiştik. Peki, kriptoloji nedir? Merak ediyor musunuz?
Kriptoloji bir tür şifreleme bilimidir. Yani veriler bir sistem üzerinden şifrelenir. Kripto paralar ortam üzerinde şifrelerin oluşturulması ve çözülmesi şeklinde transfer edilir. Bu sistemde hash fonksiyonları gibi algoritmalar kullanılmaktadır.
İlk Kripto Para Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır?
Buraya kadar kripto paraların güvenliğinden ve ne olduğundan bahsettik, ancak bu paraların tarihini bilmek çok daha iyi olacaktır.
İlk olarak 90’larda piyasaya sürülmüş olan bu dijital paralar için pek çok girişim yapıldı. Flooz, Beenz ve DijiCash gibi sistemler geliştirilmiş olsa da bu girişimler farklı nedenlerden dolayı istenilen başarıya ulaşmadı ve yarım bırakıldı. Yapılan tüm bu çalışmalar ise üçüncü elden yaklaşım düşüncesinin ortaya çıkmasını sağladı. İlk kripto para ise 2009 yılında geliştirilen Bitcoin olarak tarihe geçti. Kurucusunun Satoshi Nakamoto olduğu ortaya atılan bir kişi tarafından geliştirilmiş olan bu sistem açık kaynak kodlu bir yazılımdı. Kurucusu net olmamakla birlikte uçtan uca şifreli koruma sağlayan sistemde dosya paylaşım platformlarına benzer bir konsept uygulandı.
Kripto Paraların Güvenliği Nasıl Sağlanır?
Kripto paraların güvenliği denildiğinde ilk akla gelen şey iki kere harcanmasıdır. Sistem bunu önlemek için kullanılan geleneksel yöntem, yapılan işlemlerin kaydını tutan merkezi bir aracı koymaktı. Ancak bu metot bütün sermayeyi kontrol eden bir otoritenin var olması demektir. Bu da kripto paraların güvenirliğini azaltacaktır.
Kripto paraların transfer işleminde alıcı ve göndericinin kullanabileceği cüzdan adreslerinin olması gerekir. Takas veya gönderi işlemi gönderen tarafından doğrulanması gerekiyor ve sonrasında sistem tarafından onaylanması gerekiyor. Onaylama işlemi madenci tarafından kriptografik bir bulmaca çözerek geliştirilebilir. İşlemin onaylanması demek ise geri döndürülemeyeceği anlamına gelir. Kripto paraların güvenliğiyle ilgili olan en büyük risk hack’lenme ve saldırı olasılığıdır.
Türkiye’de Kripto Para Yasak mı?
Kripto paralarda yasallık süreci ülkeye göre değişiklik gösterir. Bazı ülkelerde yasal olurken bazılarında ise yasaklanmıştır. Şu anda ülkemiz açısından konuşacak olursak Türkiye’de kripto para kullanımı konusunda herhangi bir yasaklama bulunmamaktadır.
